Çocuklarda spor yapmamanın etkilerini kavrayabilmek için öncelikle çocuğun ruhsal ve bedensel gelişimini ve sporun bu gelişimine olan katkılarını incelemek gerekir.
• 4 yaş civarı çocuklarda bireysel düşünce belirginleşir ve etrafına farkındalık artar. Bu yaşlarda çocuklar çok hareketlidirler. Bu hareketliliği kontrol edebilme yetisinin gelişmesinin bir yolu da spor yapmaktır. Zaten çocuklarda 4 yaşından itibaren spora başlanabileceği bildirilmektedir.
• 5 yaşından itibaren çocuk spor yapmaya daha da uygun bir hale gelir. Aşırı yorgunluğa neden olmayan, çocuğun oyun gereksinimini de karşılayan, herkesin kazanacağı spor etkinlikleri bedensel, ruhsal ve zihinsel gelişime katkı sağlar.
• Okul çağındaki çocukta arkadaşlara ilgi artmıştır, çocuk grup kurmak ister. Spor faaliyetleri bu istekleri karşılamada çok faydalı olur. Yine bu yaşlarda çocuk kendini sınamaya yönelik davranışları sevdiğinden spor yapıyor olmak buna da fırsat verir.
• Ergenlik çağında anne-babadan ayrılma ve kendi grubunu ve arkadaş çevresini geliştirme isteği belirginleşmiştir. Buna karşın çocukta ikilemler vardır. Çocuk kimi zaman çok hareketli, kimi zaman durgun, kimi zaman kendine aşırı güvenli, kimi zaman kendine güvensiz olabilir. Macera duygusu bu dönemde kendini hissettirir. Sigara ve madde kullanımı denemeleri olabilir. Ergen yaşta çocuklar spor yaptıklarında kazanma, kaybetme ile ilgili tepkilerini kontrol etmeyi öğrenirler. Dikkatlerini bir noktaya toplama konusunda gelişirler. Macera isteği bir ölçüde giderilmiş olur. Kendine güven gelişir. Psikolojik gelişimin yanı sıra spor yapmak gerek çocukluk gerekse ergenlik döneminde bedensel büyüme ve gelişmeyi de desteklemektedir. Kemik ve kasların gelişiminde aşırı olmayan, yaşa ve yeteneğe uygun aktivitenin olumlu etkileri vardır.
Spor Obeziteden Korur
Spor yapmak çağın hastalığı olan ve her yaştaki bireyi tehdit eden obeziteden korunmada da etkili bir yöntemdir. Her çocuğun günde en az 1 saat fiziksel olarak aktif olması önerilir. Bireysel olarak planlanmış spor aktiviteleri çocuğu ileriki yaşlarda yakalanabileceği diyabet, kalp-damar hastalıkları, solunum sistemi hastalıklarından korumakta yardımcı olur. Diyabet, astım gibi kronik rahatsızlıkları olan çocuklarda bile onlara uygun sporların yapılması önerilmektedir. Spor yapılması ilaç gereksinimini azaltmakta ve hastalıkların uzun dönemde vücuda verdiği zararlardan korunmaya da yardımcı olmaktadır.
Spor Yapmazsa Neler Olabilir?
• Çocuklar spor yapmadığında sağlıklı arkadaşlık ilişkileri oluşturabilme, grup kurma ve grup çalışması yapma, kazanma-kaybetmeye karşı tepkileri kontrol edebilme yetilerinin daha geç ve güç kazanılacağını söylemek mümkündür.
• Çocukta kendi başarma duygusu tatmin edilememiş olur, bu da kendine güvenin gelişmesini geciktirir.
• Spor yapmak, özellikle ergenlik yaş grubundaki ikilemlerin, patlamaların giderilmesinde etkin bir yöntemdir. Yapılmazsa, bu yöntemden faydalanmamış ve ayrıca ergenin sigara ve madde bağımlılığından korunmasında önlem alınmamış olur.
• Spor yapmayan çocuklarda hoşgörü, iletişim yetenekleri, zamanı kullanma becerisi ve zorluklarla mücadele etme yetisi daha geç ve güç gelişecektir.
• Spor yapmayan çocuk ileride ortaya çıkması olası pek çok rahatsızlıktan (diyabet, kalp ve solunum sistemi rahatsızlıkları gibi…) korunma yönteminden mahrum kalmış olmaktadır. Obeziteye, yaşam boyu hareketsizliğe zemin hazırlanmış olmaktadır.
• Sporun bedensel gelişmeye olan katkısından yararlanılmamış olur. Yine diyabet ve astımı olan çocuklarda ilaç gereksinimini azaltacak bir yöntem kullanılmamış olur. Spor yapmamak özellikle kronik hastalığı olan çocukların kendini diğer çocuklardan eksik ve yetersiz görmesine ve ruhsal travmaya sebep olur.
• Çocukluk yaşlarında edinilen alışkanlıkların bireyi yaşam boyu etkilediği unutulmamalıdır. Spor yapmak da bunlardan biridir.