Hamilelikte Beslenme
Hamilelik; bebeğin fiziksel gelişimini, zekâsını ve vücut sistemini şekillendiren bir dönemdir. 9 ayın önemi bütün bir ömrü etkiler.
Dengeli ve sağlıklı beslenme hayatın tüm dönemlerinde önemli, hamilelikte ise şarttır.
Hamilelikte beslenme konusu hamilelikle birlikte başlamamalıdır; çünkü bir kadının hamile kalabilmesi, bebeğini hamileliğin sonuna kadar taşıyabilmesi için hamile kalmadan önce düzenli beslenmesi ve sağlıklı olması gerekir. Anne adayı karnındaki bebeği büyütmenin yanı sıra, onu doğurduktan sonra besleyecek olan sütün enerji ve besin öğelerini karşılayabilmek için de yeterli ve dengeli beslenmelidir. Çocuğun da sağlıklı bedensel ve zihinsel büyüme ve gelişmesi için gebelikte ve sonrasında yeterli ve dengeli beslenme önemlidir.
Hamilelikte yeterli ve kaliteli besin alımı olmazsa; bebek annenin vücudundaki besin depolarını tüketmeye başlar, anne ve bebeğin sağlığı tehlikeye girer. Özellikle beyin yapısının şekillendiği birinci üç aylık dönemde yetersiz ve dengesiz beslenme, bebeğin mental gelişiminde kalıcı gerilik oluşturabilir.
Her öğünde her besin grubundan yiyecek tüketerek beslenmede çeşitlilik sağlanmalıdır. Günlük beslenmede mutlaka süt ve süt ürünleri olmalı ve her gün düzenli olarak tüketilmelidir. Önemli olan protein, yağ ve karbonhidrat içeren gıdaların her gün dengeli bir oranda tüketilmesidir.
Günde 2,5-3 litre (10-15 su bardağı) su içilmesi bu dönemde çok önemlidir. Suyun yanı sıra süt, ayran, meyve suları da tüketilebilir. Bol sıvı tüketimi idrar yolu enfeksiyonlarını, bebeğin suyunun azalmasını, erken doğum riskini, solunum yolu enfeksiyonlarını, kabızlık ve ishal gibi durumları önler ve tedavilerine yardımcı olur.
Hamilelik sınırsız yemek yeme dönemi değildir, kaliteli ve dengeli beslenme hem rahat bir gebelik süreci hem de sağlıklı bir doğumu sağlar.
“İki can taşıyorsun, iki katı yemen gerekir” gibi sözler uzmanlara göre çok yanlıştır. Önemli olan gebenin kilo alması değil, bebeğin gerekli besinleri almasıdır.
Anne karnında gelişmekte olan bebeğin temel bazı besinler, vitaminler ve minerallere ihtiyacı vardır. Kalsiyum, demir, iyot, çinko ve magnezyum bunlardan en önemlileridir.
Sağlıklı beslenme; anne sağlığını iyi bir düzeye taşımaya ve doğumsal anomalileri de azaltmaya yardımcı olur.
Hamilelik döneminde fiziksel aktivite
Gebelikte fiziksel aktivite, riskli bir durum olmadığı sürece ve doktordan onay alınmak kaydıyla faydalıdır. Gebeliğin ilk 3 ayından itibaren, dengeli ve disiplinli beslenmeye düzenli egzersiz programı eklenmelidir. Haftada en az 2 gün, düzenli ve yorucu olmayacak şekilde birer saat yürüme, yüzme, hamile yogası ve pilates gibi sporlar yapılabilir. Hamilelik döneminde egzersiz yapmak, bel ve sırt ağrılarını, uyku problemlerini, gebeliğe bağlı şişkinlik ve ödemleri azaltır. Aynı zamanda anne adayının hem fiziksel hem de psikolojik olarak daha iyi hissetmesini sağlar.
HAMİLELİKTE SAĞLIKLI BESLENME
- Kalsiyum ve D vitamini, kemiklerin ana yapısında bulunan bulunur ve onların güçlü kalmasını sağlar. Kemik ve dişin yapısında bulunan kalsiyumun kullanımında da D vitamini gereklidir.
- Demir, anne ve bebekte kan yapımı için gerekli ve yaşamsaldır.
- İyot, tiroit hormonlarının üretimi için gereklidir; yetersizliği bebeğin zekâsını olumsuz yönde etkiler.
- Çinko, kemik ve sinir sisteminin oluşumuna etki eder, eksikliğinde iskelet ve sinir sisteminde sorunlar görülebilir.
- Magnezyum, sinir sisteminin ve kasların gevşemesini sağlar.
- Süt ve süt ürünleri grubu: protein, kalsiyum ve vitamin kaynağı; bebeğin kemik, göz ve diş gelişimini destekler.
- Et, yumurta, kuru baklagiller grubu: protein, demir, B vitamini ve kalsiyum açısından zengin; bebeğin kas, kan ve beyin gelişimini olumlu yönde etkiler.
- Sebze ve meyve grubu: A ve C vitamini içerir; gözler, deri ve kan hücrelerinin oluşumu açısından önem taşır.
- Tahıl grubu: enerji ve B vitamini yönünden zengindir, bebeğin büyümesi ve bağışıklık sisteminin gelişmesine destek olur, kanın pıhtılaşması ve hücre iletişimi açısından önemlidir.
- Yağ grubu: temel yağ asitlerini içerir, enerji sağlar, bebeğin beyin hücrelerinin gelişimini destekler ve sinir sisteminin yapı taşlarını oluşturur.
- HAMİLELİKTE ANAHTAR BESİNLER
- SU TÜKETİMİ Günde 2,5-3 litre (10-15 su bardağı) su içilmelidir.
- FİZİKSEL AKTİVİTE Haftada en az 2 gün, 1’er saat yürüme, yüzme, hamile yogası, pilates yapılabilir.
- Hamilelik süresince 10-14 kilo alımı normaldir.